uitgeverij
c o m m u n i c a t i e r e e k s
In knowledge & practice we trust
Video's van debatten
Voorbeelddebatten
Tofik Dibi over de OV-studentenkaart voor MBOers
Dit voorbeelddebat is het eerste jureervoorbeeld uit de eerste versie van het boek Debatteren.
Merk op dat hier sprake is van 'gelijk geven' (Van Bijsterveldt) en de ad misericordiam (Dibi). Inmiddels is dit debat niet meer actueel (mbo'ers hebben tegenwoordig ook ov) maar het kan nog wel als voorbeeld dienen om te jureren. Ook is het een bewijs dat je met debat zaken kan veranderen in Nederland (al is het ene onderwerp sneller gewijzigd dan het andere).
Kees Vendrik vs Wouter Bos - biobrandstoffen
Dit debat wordt zowel in de oorspronkelijke als herziene versie gebruikt als jureervoorbeeld. Merk op dat Bos gebruikmaakt van de tactiek 'gelijk geven'. Het onderwerp biobrandstoffen is na jarenlange discussie nog steeds actueel, al zijn we ons er steeds meer van bewust dat we het klimaat moeten redden.
Esther Ouwehand en Stientje van Veldhoven over het vuurwerkverbod
Dit debat is opdracht 7 in de herziene versie van Debatteren. Ook hier wordt de strategie 'gelijk geven' gehanteerd.
Strategische stappen (framing, pokerface en stijlfiguren)
Aanval omzetten in geuzennaam
Rob Jetten (D66) vertelt hoe hij omging met de sneer dat hij een klimaatdrammer was. Hij maakte er een geuzennaam van en begon T-shirts te verkopen met 'klimaatdrammer' erop: trots om een klimaatdrammer te zijn.
Drieslag en antithese
Omtzigt (CDA) gebruikt een drieslag; 'niet de verkenner, niet de fractievoorzitter, niet een ambtenaar' en een antithese: 'niet zij maar de kiezer bepaalt wie in de kamer komt' om zijn boodschap te benadrukken. Een tweede antithese is dat niet hij maar de kiezer benadeeld wordt door achter zijn rug om over een 'functie elders' te spreken.
Framing coalitievorming
Van der Plas (BBB) framet de coalitievorming als 'spelen in de zandbak' om haar ongenoegen te tonen over hoe sommige partijen al bij voorbaat niet mee mogen doen met de gesprekken, ondanks hun electorale winst.
Frame, opsomming, alliteratie en antithese
Bosma (PVV) framet politiek Den Haag door te spreken over de vele 'valse akkoorden' die ze maken en de geringe invloed van de burger te verklaren door de 'diplomademocratie: alleen als je doctorandus bent, word je serieus genomen. Ook gebruikt hij een antithese: je mag als burger wel belasting betalen, maar verder moet je zwijgen.
Al Gore, drieslag en climax
Voormalig presidentskandidaat Al Gore maakt gebruik van een drieslag en een climax om zijn film 'An Inconvenient Truth' te promoten.
"Het hoort erbij" debat na gemeenteraadsverkiezingen 7 maart 2002 (Melkert Fortuyn)
Het beruchte verkiezingsdebat na de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen in 2002. Ad Melkert was zichtbaar not amused over de winst van Fortuyn, wat hem veel kritiek opleverde.
Clinton, drieslag, herhaling
Clinton ontkent zijn affaire met stagiaire Monica Lewinksy. Let op de herhaling en de pauzes die hij inbouwt.
Emoties lopen hoog op - Slotdebat Europese Verkiezingen
De verliezers van de Europese Verkiezingen laten duidelijk hun onmin over winnaar Geert Wilders blijken.
Bos-Balkenende drieslag met voorbeelden
Het getal drie heeft een magisch effect, het lijkt alsof 'drie' volledig is.
Dit is een oud maar zeer bekend voorbeeld van een verkiezingsdebat tussen Bos en Balkenende. Bos (PvdA) dvraagt om drie voorbeelden van een bijdrage uit de hogere inkomens. Weliswaar geeft Balkenende (CDA) antwoord, Bos neemt er geen genoegen mee en lijkt redelijk door te zeggen 'Geef me dan twee voorbeelden, geef me dan één voorbeeld'. De gesprekleider Frits Wester helpt Bos door te zeggen dat Balkenende het nu even alleen moet doen. Hoewel Balkenende inhoudelijk sterker en concreter had moeten reageren (hij komt met voorbeelden die al bestonden, geen nieuwe maatregelen), komt Bos in ieder geval door deze 'drietrapsstrategie' veel sterker over.
Eurlings, geslaagde vergelijking met vorige coalitie, pathos Verhagen
Camiel Eurlings maakt een geslaagde vergelijking met de coalitie tussen het CDA en de Lijst Fortuyn, die in grote lijnen vergelijkbaar was met de PVV. Waarom toen wel, nu niet? En het CDA is daar sterker uitgekomen. Merk op dat Eurlings het imago van Verhagen repareert door hem als betrouwbare en menselijke CDA'er af te schilderen.
Geert wilders, pokerface
De partijgenoot van Geert Wilders, Hero Brinkman, haalde uit naar het 'ondemocratische karakter' van de partij.
Wilders reageert met een pokerface en komt in ieder geval in dit antwoord tegemoet aan Brinkman. Hij repareert daarmee zijn 'ethos'.
Hoffelijke houding: not - Veldhuizen van Zanten
Staatssecretaris Veldhuizen Van Zanten snoert de voorzitter de mond die haar te hulp wilde schieten. Het werd haar bepaald niet in dank afgenomen in de media. Een hoffelijke houding lijkt verstandiger voor je imago.
Kennedy
De beroemde gestileerde antithese (chiasme) van J.F. Kennedy tijdens zijn inaugurele toespraak in 1961.
Obama korte versie
Een van de bekendste toespraken van Obama tijdens zijn verkiezingscampagne, met aanspreking, antithese, inclusief-we en climax.
Tips volgens Pauw & Witteman
Drogredenen
Ad hominem, stroman
'Iedereen weet dat minister Kaag zich omringt met terroristen' is een persoonlijke aanval en door het 'iedereen weet dat' is het ook ontduiken van de bewijslast. Verschillende kamerleden maken zich boos over deze aantijgingen, maar er wordt ook in de kritiek een stroman gebruikt: 'terroristen knuffelen en omarmen' in plaats van omringen. Het hele debat gaat ineens over wat er nu wel en niet gezegd mag worden en wat er is gezegd en over het niet-ingrijpen van de voorzitter. Het had moeten gaan over IS-strijders repatriëren.
Vals dilemma
Dit is geen video maar een afbeelding ontleend aan een bericht van RTLZ. Hoewel vaccineren verstandig is, is het voorspiegelen dat je maar twee keuzes hebt een vals dilemma. Het is niet zo dat voor iedereen geldt dat je nooit meer ziek wordt als je je laat vaccineren. En ook kun je gezond blijven als je toch niet gevaccineerd bent.
Ad hominems
Deze docu van Zembla laat zien hoe belangrijk het is om geen schijn van belangenverstrengeling over je af te roepen als politicus. Dit heeft niet altijd te maken met opzet, soms weten kamerleden niet welke functies relevant zijn om te melden. Naast de circumstantialvariant van de ad hominem, laat deze docu ook een tu quoque zien (je mag niet in strijd met je partijprincipes handelen) en de abusive (je moet opbrengsten altijd opgeven, ook als je ze niet voor eigen gebruik hanteert).
Verkeerde vergelijking
Milieu Defense Force vergelijkt de jodenvervolging met het opkopen van boeren. Die vergelijking gaat mank en stuitte dan ook op veel kritiek in de media. Het is meestal geen overtuigende strategie de oorlog aan te voeren als voorbeeld in je argumentatie.
Ad baculum Zhirinovsky
In sommige landen gaat men op de vuist om de ander te 'overtuigen'. (Met dank aan Nolanda Klunder van TU Delft, voor het delen van dit fragment!)
Ad hominem - Wiegel vs Den Uyl
Wiegel vergelijkt Den Uyl met Sinterklaas, een ad hominem die het publiek erg geslaagd vindt. Merk op dat het dus uitmaakt op welke manier je iemand 'terechtwijst'.
Ad populum
Als veel mensen je toejuichen op je verjaardag, zal je wel populair zijn. Om zijn status te benadrukken, rukt het hele land uit om de leider toe te juichen. Of iedereen echt zo dol is op deze man, dat is de vraag. (Er zit ook dwang achter, de ad baculum).
Ad hominem - Clinton vs Obama
Hillary Clinton beticht Obama van onbetrouwbaarheid. Deze beschuldiging wordt niet gewaardeerd door het publiek.
Ad hominem, vals dilemma - Van Gaal
Een vals dilemma en een ad hominem in een.
Ad hominem
Hillary noemde de aanhang van Trump 'deplorables': 'zielige' figuren. Ze oogstte daarmee succes tijdens haar fundraisingavond met gelijkgestemden, maar in de media is dit een groot issue geworden en een bewijs van de arrogante houding van veel democraten ten opzichte van de lagere sociale klassen.
Ad hominem - Fortuyn - Van Dam
De beruchte beschuldiging van Van Dam tegen Fortuyn: u bent een minderwaardig mens.
Hellend vlak - Melkert vs Balkenende
Melkert vergelijkt Fortuyn met Le Pen, Balkenende vindt dat de vergelijking niet opgaat.
Melkert waarschuwt voor Franse toestanden als Fortuyn in de coalitie komt, Balkenende vindt dat Melkert populistisch is.
Publiek reageert wisselend.
Stroman Brinkman/Kant
Brinkman wil militairen inzetten om straatrellen te voorkomen, Kant maakt daarvan dat het inzetten van F16's geen goede oplossing is.
Stroman, affaire Buikhuisen
In het reclasseringsblad Kri werd het onderzoek van Buikhuisen vertekend, wat tot gevolg had dat de publieke opinie zich tegen hem keerde. Fragment ontleend aan documentaire van Berkvens, J. (2005, 25 mei) Profiel: Wouter Buikhuisen. KRO reporter [televisieuitzending 2009].
Stroman: islamitische aap
PVV'er zou premier van Turkije uitgemaakt hebben voor islamitische aap. Rutte vraagt om opheldering, Wilders zegt dat het gaat om een misverstand: er zou gezegd zijn dat nu de islamitische aap uit de mouw kwam. Het werd een rel in de media vooral omdat er over en weer 'doe normaal man!' werd gezegd.
Stromannen verkiezingsdebat 7 maart 2002 'Dat zei ik niet'
Pim Fortuyn geeft problematiek weer van asielbeleid en Paul Rosenmoller legt hem een inconsistentie in de mond (stroman).
Verdonk tu quoque
Pechtold begaat een tuquoque. Het is niet relevant wat Verdonk als minister deed omdat zij nu als kamerlid optreedt. De kwesties waren ook heel anders. Merk op dat Verdonk uit het veld geslagen is, steun zoekt bij de voorzitter, en daarmee in ieder geval fysiek het onderspit delft. (Met dank aan Wim Blokzijl van TU Delft voor het delen van dit fragment!)
De zaak Lucia de B.
In de zaak Lucia de B. lagen veel drogredenen ten grondslag aan haar veroordeling. Ad hominems (collega's vonden haar raar), verkeerde causale verbanden en verkeerde statistiek leidden tot een gevangenisstraf. Gelukkig werd haar zaak herzien en kwam ze na zes jaar vrij.
Ad baculum
In plaats van argumenten uit te wisselen, kun je elkaar ook een klap verkopen om je zin te krijgen... (Met dank aan Nolanda Klunder en Sjaak Baars van TU Delft!)